4 handen op een lege buik. Een boek dat je meeneemt doorheen het levensverhaal van 12 koppels/ouders die op een bepaald moment afscheid moeten nemen van een (of meerdere) kinderen. Hartverscheurende verhalen bij elkaar gebundeld. Open en oprecht vertellen ouders over de eerste ontmoetingen en afscheid nemen van hun kind. Je wordt als lezer meegenomen doorheen hun rouwproces, hun manier van afscheid nemen, maar ook en vooral de impact op hun relatie. Een boek dat ik (als mama die zelf afscheid moest nemen van onze dochter) niet in één keer kan lezen. Het raakt me. De verhalen komen stuk voor stuk binnen. Over hoe ouders en partners manieren zochten en vonden om elkaar te blijven vinden, maar ook elkaar als partners verloren. 

De schrijver van het boek ging op zoek naar antwoorden op de vraag “Hoe kom je weer bij elkaar als je eens de verbinding kwijt raakt, want je kind verliezen is een rouwproces dat vele relaties onder druk zet.” Patronen en moeilijkheden die reeds aanwezig zijn voor het verlies worden nu plots in de spotlight gezet. Het is al snel duidelijk dat, bovenop het rouwen om het verlies van je kind, je er als koppel meteen een extra uitdaging bovenop krijgt, nl. het feit dat beide ouders op een andere manier rouwen, omdat ze beide rouwen om een ander kind.

Vincent en Veronique geven dat heel erg mooi aan in het boek. 

Veronique: “Ik klampte me aan hem vast en liet hem niet meer los. Ik voelde me alleen en was doodsbang dat hij me zou verlaten.” Vincent: “Ze stond niet eens toe dat ik ging plassen ofzo. Soms dook ik het zwembad in om even alleen te zijn met mijn gevoelens.” Veronique: “Zo erg was het ja, want hij houdt helemaal niet van zwemmen. Hij had gewoon even tijd voor zichzelf nodig, maar ik stond dat niet toe.”

In de meeste gevallen is er een partner die het kind tijdens de zwangerschap fysiek droeg en een partner waarbij het “leren kennen van het kind” pas na de geboorte begint. Bij heel wat ouders zorgde dit verschil voor  een soort van afstand en zoeken naar het “juiste” evenwicht als koppel. Een evenwicht dat helaas niet altijd gevonden werd/wordt. Al kan het ook omgekeerd zijn. Annick en Bart, vonden elkaar in hun rouwproces na het overlijden van Fleur terug, desondanks hun scheiding jaren voordien. 

“Je hebt rustplekken nodig als je dwaalt door onbekend rouwlandschap omdat we allemaal op ons eigen tempo en eigen manier mogen rouwen, soms alleen, soms samen.“ Al is dit alles allesbehalve vanzelfsprekend. Beide ouders verliezen, door het verlies van hun kind, vaak ook een deel van zichzelf, waardoor ze zichzelf ook nog eens moeten/zullen heruitvinden. En dat alles heeft een grote impact op ouders en een koppel.

Veronique: “ Ik leerde dat je elk hetzelfde mee kunt maken en dat dat toch verschillend kan voelen. Rouwen doet pijn, daar kun je niet om heen, maar vaak zijn we bang om naar die pijn toe te gaan, we willen er liever afstand van nemen. Terwijl het juist helend is om juist wel die pijn op te zoeken. Wees nieuwsgierig naar de beleving van de ander en erken dat het heftig is, echt heftig. Je hebt anderen om je heen nodig om jezelf weer te vinden.”

Hier speelt de schrijver ook mooi op in. Hij geeft aan dat er iets bestaat als “Betrouwbaar aanwezig en betrouwbaar afwezig” weten dat iemand er nu niet voor je kan zijn, maar het volgende week wel is, kan mensen al een heel stuk vooruit helpen. Je hebt in een rouwproces nl. mensen nodig die betrouwbaar en voorspelbaar zijn omdat het verlies van een kind al zo onbetrouwbaar is.

Tot slot eindigt het boek nog met eilandjes. Eilandjes waar je kan op zitten na verlies van je kind, van verdriet of afleiding en herstel, van “verdringen” of “verdrinken” . Bouw die brug naar elkaar, zoek een bootje om van het ene naar het andere eiland te varen om elkaar niet te verliezen, maar hiervoor is veerkracht nodig. Om op en neer te varen, om elkaar te ontmoeten. Het is nodig om het verlies van je kind te doorléven en het dóórleven ook te ervaren. 

Kortom een boek dat op een zeer intieme, herkenbare en waardevolle manier kan helpen om aanknopingspunten te vinden bij en met je partner. 

Jana, mama van Helena*